Αυτές τις ημέρες συμπληρώνονται 190 χρόνια από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες . Πόσοι άραγε θα το θυμηθούν και πως θα το αποτιμήσουν καθώς αυτά τα γεγονότα όχι μόνο δεν θεωρούνται πια σημαντικά αλλά είναι και της μόδας να επιχειρείται η διερεύνησή τους με μια διάθεση περίεργα ανασκευαστική και ύποπτα ανατρεπτική, τάχα ασυμβίβαστη καικαινοτόμα . Σε αυτά τα γεγονότα σημαντικότατο ρόλο έπαιξαν οι Επτανήσιοι, οι οποίοι ως ανιδιοτελείς και ενθουσιώδεις πατριώτες πολέμησαν και θυσιάστηκαν για την ιδέα της Ελευθερίας των Πανελλήνων, όταν το δικό τους πολιτικό πρόβλημα είχε σχεδόν επιλυθεί . Αυτό αποτελεί ισχυρή απόδειξη του ιστορικά αληθούς της ενότητας και της συνέχειας του Ελληνισμού και της ένταξης γεγονότων , που φαντάζουν ξένα , μακρινά και αδιάφορα στα επεισόδια της τοπικής μας Ιστορίας.
Γιατί στις Ηγεμονίες
Με τη συνθήκη ειρήνης του Κιουτσούκ – Καϊναρτζή ( 21 Ιουλίου 1774, «Küçük Kaynarca») έληξε ο μεγάλος ρωσο-οθωμανικός πόλεμος του 1768-1774 . Μεταξύ των άλλων .συμφωνιών με τις οποίες , αφενός η Ρωσία «διαμόρφωσε τη διπλωματική βάση για περαιτέρω επέμβαση στα εσωτερικά της οθωμανικής αυτοκρατορίας» αφετέρου δημιουργήθηκαν οι προϋποθέσεις για την έντονη κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη των ορθοδόξων ραγιάδων , ανακηρύχθηκαν οι παραδουνάβιες επαρχίες της Βλαχίας και της Μολδαβίας ως ημιαυτόνομες περιοχές εντός της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας,( ηγεμονίες , πριγκηπάτα ) διοικούμενες από χριστιανό ηγεμόνα ,( πρίγκηπα) που διόριζε ο Σουλτάνος ( 1)
Με την διοίκηση Φαναριωτών ηγεμόνων η ελληνορθόδοξη παρουσία εντάθηκε στην περιοχή και οι έλληνες αποτέλεσαν σημαντικότατους κοινωνικούς και οικονομικούς παράγοντες . Με το γενικότερο κλίμα προόδου που καλλιεργήθηκε , σύντομα εισέβαλαν στην περιοχή οι αρχές του Διαφωτισμού οι οποίες δημιούργησαν τις συνθήκες ώστε οι ηγεμονίες να αναδειχθούν σε κομβικά σημεία για την ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής και ειδικότερα του νέου Ελληνισμού .
Σημαντική θέση μεταξύ των μελών των ελληνικών παροικιών κατέλαβαν οι Επτανήσιοι , οι οποίοι ήδη από τα μέσα του 18ου αιώνα είχαν επαφές με τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας και πολύ ενωρίς εγκατέστησαν δίκτυα ναυτεμπορικών σχέσεων. Σημειώνεται ότι αυτά τα λιμάνια υπήρξαν οι κύριοι προμηθευτές των Ιονίων σε σιτηρά έως και τα τέλη του 19ου αιώνα και οι Ιόνιοι οι κύριοι εισαγωγείς των «αποικιακών» προϊόντων σε αυτά .(2)
Την περιοχή των Ηγεμονιών επέλεξε ο Ηγέτης της Φιλικής Εταιρείας πρίγκιπας Αλεξάνδρος Υψηλάντης ( 1792-1828) για να κηρύξει την Ελληνική Επανάσταση . Στρατηγός και Υπασπιστής του Ρώσου αυτοκράτορα , με μεγάλες συμπάθειες στο αυτοκρατορικό περιβάλλον , εξ αιτίας του ηρωισμού του στη μάχη της Δρέσδης , (27 Αυγ 1813 νη ), όπου και έχασε το χέρι του , ο Υψηλάντης υπολόγιζε στη βοήθεια που θα του παρείχαν οι ομόδοξοι Ρώσοι .Εξ άλλου ηγεμόνας της Μολδαβίας ήταν ο δραστήριος φιλικός , πρίγκιπας Μιχαήλ Σούτσος – Βόδας ( 1784 -1864) , πρώην Μέγας Διερμηνέας της Υψηλής Πύλης
Η Επανάσταση
Στις 17 Ιανουαρίου με την παρακίνηση και τη βοήθεια της Φιλικής . Εταιρείας άρχισε την εξέγερση των χωρικών της περιοχής Bουκουρεστίου ο βλάχος οπλαρχηγός και φιλικός Θεόδωρος Βλαδιμηρέσκου ( Tudor Vladimirescu) πρώην αξιωματικός του ρωσικού στρατού.
Την Καθαρή Δευτέρα , 21 Φεβρουαρίου 1821 (πη) Ο ιθακήσιος φιλικός και πρώην ταγματάρχης του ρωσικού στρατού Βασίλειος Καραβιάς – Τσεπέρης , ( 3) που ασκούσε αστυνομικά καθήκοντα ( μπας μπελούκ πασης ) στο Γαλάτσι , με διαταγή του Υψηλάντη ( που του διαβίβασε ο Αθανάσιος Ξόδιλος) προσέβαλε την οθωμανική φρουρά του Γαλατσίου με δυο κανόνια και περίπου 150 ενόπλους , κυρίως επτανήσιους ναύτες ( ανάμεσά τους οι Ζακυνθινοί Νικόλαος Κατάνης και Γεώργιος Αβραμιώτης , ο Ιθακήσιος Σπυρίδων Δρακούλης και ο Κεφαλλονίτης Λουκάς Βαλσαμάκης) και ύψωσε πρώτος τη σημαία της Επανάστασης (4)
Στις 6 το απόγευμα της επομένης ( 22ας Φεβρουαρίου 1821 ) ο Υψηλάντης φορώντας στολή ρώσου στρατηγού , πέρασε τον ποταμό Προύθο ,φυσικό όριο Ρωσίας και Μολδαβίας . Εκεί τον υποδέχθηκε η έφιππη φρουρά του ηγεμόνα , πρίγκιπα Μιχαήλ Σούτσου-Βόδα με επικεφαλής τον κεφαλλονίτη Γεράσιμο Ορφανό και τον Βασίλειο Θεοδώρου και τον συνόδεψε στη Μονή Γαλατά έξω από το Ιάσιο όπου και εγκατέστησε το Αρχηγείο του . ( 5)
Στις 24 Φεβρουαρίου 1821 (πη) τυπώθηκε στο ελληνικό τυπογραφείο Ιασίου η επαναστατική προκήρυξη « ΜΑΧΟΥ ΥΠΕΡ ΠΙΣΤΕΩΣ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΔΟΣ », που είχε υπογράψει « Εις το Γενικόν Στρατόπεδον του Ιασίου », ο Αλέξανδρος Υψηλάντης . Συντάκτης της ήταν ο κεφαλλονίτης λόγιος γιατρός Κωνσταντίνος Τυπάλδος - Κοζάκης Από αυτήν την προκήρυξη προηγήθηκε άλλη «Προς το έθνος της Μολδαυίας » και ακολούθησαν άλλες δυο « Αδελφοί της Εταιρείας των Φιλικών» και « ΄Ανδρες Γραικοί όσοι ευρίσκεσθε εις Μολδαυϊαν και Βλαχίαν»
Στις 26 Φεβρουαρίου στον μητροπολιτικό ναό Ιασίου ανακηρύχθηκε Αρχηγός ο Υψηλάντης και καθαγιάσθηκαν οι σημαίες της Επανάστασης Οι σημαίες είχαν παραστάσεις σε λευκό πεδίο στην μία όψη τον σταυρό με εκατέρωθεν τους αγίους Κωνσταντίνο και Ελένη και την επιγραφή «ΕΝ ΤΟΥΤΩ ΝΙΚΑ» Και στην άλλη τον Φοίνικα με την επιγραφή «ΕΚ ΤΗΣ ΚΟΝΕΩΣ ΜΟΥ ΑΝΑΓΕΝΩΜΑΙ » (6)
Από την έκδοση των προκηρύξεων και μετά άρχισαν να συρρέουν στο στρατόπεδο εκατοντάδες εθελοντές . Από αυτούς στις 10 Μαρτίου στην πόλη Φωξάνι στα σύνορα Μολδαβίας- Βλαχίας, ο Υψηλάντης συγκρότησε μονάδα ελαφρού ιππικού όπως των κοζάκων, υπό τον πρώην συνταγματάρχη του ρωσικού ιππικού Γεώργιο Καντακουζηνό Στο ιππικό κατατάχθηκαν οι κεφαλλονίτες Γεράσιμος Ορφανός , Δημήτριος Χοϊδάς , Αναστάσιος και Νικόλαος Ιγγλέσης και ο ιθακήσιος Διονύσιος Ευμορφόπουλος . Συγκρότησε επίσης μονάδες πεζικού μεταξύ των οποίων και ειδική μονάδα στρατηγικής εφεδρείας τον Ιερό Λόχο με σπουδαστές του Ελληνικού Σχολείου της Οδησσού και άλλους ομογενείς ,. που ζούσαν στην ευρύτερη περιοχή των ηγεμονιών Η μονάδα ήταν οπλισμένη με λογχοφόρα τυφέκια (ή λόγχες ) και είχε και δυο κανόνια. Η σημαία των Ιερολοχιτών ήταν τρίχρωμη κόκκινη , μαύρη και λευκή (7) Το κόκκινο συμβόλιζε τον πατριωτισμό, το λευκό την αδελφοσύνη και το μαύρο τη θυσία. Ουσιαστικά επρόκειτο για τη σημαία που είχε προτείνει ο Ρήγας Φεραίος , με άλλη όμως διάταξη των χρωμάτων και χωρίς τις παραστάσεις (8) .Η στολή τους ήταν μαύρη , ( γι αυτό αναφέρονται και ως «μαυροφόροι» ) περίπου όμοια με των παλαιών ρωσικών πεζικών συνταγμάτων «στρέλτσι» (9) Στη μετώπη του, χωρίς γείσο ,καλύμματος της κεφαλής, στο οποίο προσαρμοζόταν λευκό λοφίο , υπήρχε το σύμβολο του θανάτου ( σύμπλεγμα νεκροκεφαλής και χιαστί οστών ) και η επιγραφή «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Η ΘΑΝΑΤΟΣ» Ο Υψηλάντης όρισε επίσης ως διοικητή αρχικά τον Καντακουζηνό και στη συνέχεια τον αδελφό του Νικόλαο , ως εκατόνταρχους τους Σπυρίδωνα Δρακούλη( από την Ιθάκη) Δημήτριο Σούτσο ( από την Κωνσταντινούπολη ), Λουκά Βαλσαμάκη ( από την Κεφαλονιά) Ιωάννη Κρόκια ( από τη Χίο) Ανδρόνικο ( από την Πελοπόννησο ) και Ρίζο ( από τα Ιωάννινα ) και τιμητικά ως υπασπιστή έναν από τους των ιδρυτές της Φιλικής Εταιρείας , τον Αθανάσιο Τσακάλωφ .
Η Μάχη στο Γαλάτσι
Στο Γαλάτσι ο χιλίαρχος Αθανάσιος Καρπενησιώτης ·σχημάτισε άλλο σώμα 600 ανδρών στο οποίο κατατάχθηκαν μαζί με άλλους Επτανησίους ο ζακύνθιος Σπυρίδων Δαλόστρος και οι κεφαλλονίτες αδελφοί Μαγλέρα και Βουτσινά .(10) Το σώμα αυτό, κατέλαβε τα τρία υπάρχοντα από τον τελευταίο ρωσο-τουρκικό πόλεμο οχυρώματα και τα εξόπλισε με 22 κανόνια τα οποία ετάχθησαν να υπηρετήσουν κυρίως Επτανήσιοι και Κρητικοί ναυτικοί .Στο πιο επικίνδυνο σημείο της παράταξης σε ένα χαντάκι μεταξύ των οχυρωμάτων με 73 πολεμιστές και 4 κανόνια έλαβε θέση ο Δημήτριος Κοτήρας με τον Δαλόστρο και τους αδελφούς Μαγκλέρα και Βουτσινά .
Την 1 Μαίου 1821 επτά χιλιάδες τούρκοι ( πέντε χιλιάδες ιππείς και δυο χιλιάδες πεζοί) από τις τριάντα χιλιάδες του αρχιστράτηγου Σελίμ Μεχμέτ βαλή της Σιλιστρίας , με τον Περκόφτσαλη , με 24 μεγάλα πεδινά πυροβόλα και δεκαεφτά λιβουρνίδες ( εξοπλισμένα με κανόνια πλοιάρια , από έναν στόλο 44 σκαφών που διοικούσε ο αλβανός Ιμπραήμ πασάς) , προσπάθησαν να κυκλώσουν τις επαναστατικές δυνάμεις στο Γαλάτσι .Το μέρος ήταν πεδινό και εντελώς ακατάλληλο για άμυνα ¨Όμως ο Καρπενησιώτης αποφάσισε εκεί να αμυνθεί για λόγους στρατιωτικής τιμής και για να ακολουθήσει υπόδειξη των τοπικών αρχών της Φιλικής. Άλλωστε από το ποτάμι μπορούσε να ελπίζει στην κάλυψη των νώτων του από τα ελληνικά πλοία του κεφαλλονίτη καπετάνιου Ανδρέα Σφαέλλου. που ναυλοχούσε κοντά στο Γαλάτσι . Ο Σφαέλλος διοικούσε στόλο από 13 πλοία από τα οποία τα 11 είχε πάρει με έφοδο από τους Τούρκους ( πλέοντας τον Δούναβη , στις 7 Μαρτίου ) και τα είχε επανδρώσει με επτανησίους ναυτικούς. Σημειώνεται ότι αυτές είναι οι πρώτες ναυτικές επιχειρήσεις της Επανάστασης του 1821 . .Πράγματι κατά την συμπλοκή που ακολούθησε ο Σφαέλος με τέσσερα κεφαλλονίτικα πλοία
( το δικό του με 3 κανόνια , του Ιωάννη Κουντούρη με 4 , του Παναγή Πανά με 4 , και του Σπύρου Πεταλά με 4 ) φύλαξε τα νώτα του Καρπενησιώτη , καταναυμάχησε τους επιτιθέμενους στον ποταμό Σερεμέτη, διέσπασε τον κλοιό τους και κατάφερε να καταπλεύσει στη ρωσική πλευρά στο Ρένι Βεσσαραβίας επί του ποταμού Προύθου πέντε ώρες μακριά , χωρίς απώλειες .
Κατά την συμπλοκή στο χαντάκι ο Κοτήρας και οι σύντροφοί του έκαναν εφόδους με τα ξίφη , προκαλώντας βαριές απώλειες στον εχθρό , αλλά σε αυτές σκοτώθηκαν οι περισσότεροι Με αυτό τον τρόπο όμως δόθηκε χρόνος στον Καρπενησιώτη και στο Γεώργιο Παπά να απαγκιστρώσουν τους άνδρες τους και να τους διασώσουν στη ρωσική επικράτεια , αφού όμως πρώτα «…έπραξαν έργα ηρωικά αντάξια των παλαιών τριακοσίων…». Οι τούρκοι καταλαμβάνοντας το Γαλάτσι κατέσφαξαν τους κατοίκους
Η Μάχη στο Νοτσέτο
Από εκεί όσοι Επτανήσιοι διασώθηκαν προσεκλήθησαν από τον Υψηλάντη μέσω του ταγματάρχη Βασίλειου Καραβιά να ενισχύσουν τον Ιερό Λόχο και τις άλλες επαναστατικές μονάδες
Κατά την συμπλοκή της 27ης Μαίου 1821 στο μοναστήρι Νοτσέτο επειδή η πτέρυγα του Κεχαγιά βεγή Χατζή καρά Αχμέτ προσέβαλε ισχυρά το απόσπασμα Σαχίνη –και Γεωργίου Σφήκα , ο διοικητής της χιλιαρχίας Γιαννάκης Κολοκοτρώνης-ο λεγόμενος Ντασκούλιας έστειλε δυο ζακυνθινούς ( τον υπασπιστή του Χρίστο Ζαχαρόπουλο ή Ζαχαριάδη ,και τον ιερολοχίτη Βαπτιστή Πέτα ) να διασπάσουν τις εχθρικές γραμμές και να εκθέσουν την κατάσταση στον Υψηλάντη .. Η άμεση αντίδραση του Υψηλάντη είχε αποτέλεσμα την απόκρουση των εχθρικών επιθέσεων και τη διάσωση των πολιορκουμένων
Οι Προδοσίες
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την νύκτα 22 προς 23 Μαίου να συλληφθεί από τον Ολύμπιο , να καταδικαστεί από στρατοδικείο και να εκτελεστεί ως προδότης ο Βλαδιμηρέσκου . Λίγες ημέρες αργότερα , στις 30 Μαίου , κάτω από την επίδραση του νέου ηγεμόνα Σκαρλάτου Καλλιμάχη που έστειλε ο σουλτάνος σε αντικατάσταση του Μιχαήλ Σούτσου – Βόδα , προσκύνησε τον οθωμανό διοικητή ο οπλαρχηγός στην υπηρεσία των ηγεμόνων Σάββας Καμινάρης, με παραπάνω από 1000 εκλεκτούς ιππείς Ο Καμινάρης για να αποδείξει την νομιμοφροσύνη του υποσχέθηκε ότι θα συλλάβει τον Υψηλάντη και γι αυτό άρχισε την καταδίωξή του (12)
Η Θυσία στο Δραγατσάνι « Τάγμα εκλεκτών ηρώων καύχημα νέον » (13)
Πιεζόμενες οι επαναστατικές δυνάμεις πλέον και από τους ντόπιους αναγκάστηκαν να ακολουθήσουν δύσκολα , κυρίως ορεινά , δρομολόγια . Όταν όμως αποδυναμώθηκαν οι τουρκικές δυνάμεις, για να οργανωθεί η άμυνα του Βουκουρεστίου , ο Υψηλάντης διέταξε την κατάληψη του Δραγατσανίου ώστε να αναμετρηθεί με τις απομείνασες στην περιοχή δυνάμεις και να αναζωπυρώσει το ενδιαφέρον των μαχητών . Στις 3 Ιουνίου 1821 συνέκλιναν εκεί πρώτα τα σώματα των Νικόλαου Υψηλάντη που διοικούσε τον Ιερό Λόχο , Βασίλειου . Καραβιά και Γιωργάκη Ολύμπιου που έλαβαν από τον Υψηλάντη την αυστηρή διαταγή κανείς να μην επιδιώξει εχθροπραξίες έως ότου φθάσει και αυτός με την υπόλοιπη δύναμη και αναλάβουν δυνάμεις οι πεινασμένοι και ταλαιπωρημένοι από τις πορείες μέσα στη βροχή μαχητές..
Όμως στις 7 Ιουνίου ο Καραβιάς απερίσκεπτα ορμητικός και κακά πληροφορημένος για την διάταξη των εχθρών ( κατά πληροφορία αυτόπτη μάρτυρα ευρισκόμενος και σε κατάσταση μέθης) επιτέθηκε με το ιππικό .Όμως αντιμετώπισε πολύ μεγαλύτερες δυνάμεις και για να μη αποκοπεί αναγκάστηκε σε αναδίπλωση , παρασύροντας σε επίθεση τα άλλα τμήματα , που για να τον σώσουν ενέργησαν εσπευσμένα και ουσιαστικά χωρίς υποστήριξη ιππικού. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα πριν προφτάσει ο Ιερός Λόχος να σχηματίσει τετράγωνα, να επιτεθεί το τουρκικό ιππικό με αρχηγό τον Καρά Φέιζ , να τον χωρίσει στα δύο και να τον συντρίψει . 
«....Σεις δε σκιαί των γνησίων Ελλήνων και του Ιερού Λόχου, όσοι προδοθέντες επέσατε θύματα δια την ευδαιμονίαν της πατρίδος, δεχτήτε δι’ εμού τας ευχαριστήσεις των ομογενών σας! Ολίγος καιρός και στήλη θα αναγερθή να διαιωνίση τα ονόματά σας. Με χαρακτήρες φλογερούς είνε εγκεχαραγμένα εις τα φίλτρα της καρδίας μου, τα ονόματα εκείνων όσοι μέχρι τέλους μ’ έδειξαν πίστιν και ειλικρίνειαν. Η ενθύμησίς των θα είναι πάντοτε το μόνον δροσιστικόν ποτό της ψυχής μου ...»
Τον Αλέξανδρο Υψηλάντη ακολούθησαν στην αυστριακή φυλακή στην Ουγγαρία ο Γεράσιμος Ορφανός και Γεώργιος .Λασάνης .Ο τελευταίος μάλιστα ήταν εκείνος που με επιστολή ανάγγειλε και τον θάνατό του στην αδελφή του πριγκίπισσα Ελισάβετ Ο Γεώργιος Τυπάλδος- Κοζάκης και οι υπόλοιποι διασωθέντες ακολούθησαν τον Δημήτριο Υψηλάντη στην Ελλάδα μέσω της Ουγγαρίας και Αυστρίας , με πολλές περιπέτειες όπως διηγείται ο ιερολοχίτης Παναγιώτης Καλέβρας στα απομνημονεύματά του (14)
Η μάχη στο Σκουλένι
Μετά την ήττα στο Δραγατσάνι ο Αθανάσιος Καρπενησιώτης κατέλαβε και οχύρωσε το Σκουλένι . Αν και ο Γεώργιος Καντακουζηνός τους παρεκίνησε να εγκαταλείψουν το εγχείρημα ως ανώφελο, οι Βουτσινάς , Δαλόστρος , ο λευκαδίτης Απόστολος Σταύρακας και ο Σφαέλλος , που εγκατέλειψε την ασφάλεια του σκάφους του για να πολεμήσει στην ξηρά, παρέμειναν εκεί για να ξεπλύνουν την ντροπή του Καραβιά . Μαζί τους έμειναν και άλλοι τετρακόσιοι πολεμιστές ανάμεσα στους οποίους οι Λουκάς Βαλσαμάκης ,Κόντος , Ιγγλέσης , Λυκούδης , Κοντογούρης , Σολομός , οι ζακύνθιοι Νικόλαος και Θεόδωρος Καλαμάς και ο κεφαλλονίτης πλοίαρχος Μπαμπαλιάρης με όλο το πλήρωμά του .Γράφει σχετικά ο Φιλήμων :
« …ωρκίσθησαν εκ νέου…ινα επιμείνωσι και αποθάνωσι πολεμούντες . Ως χριστιανοί δε πιστοί, αμέσως εκοινώνησαν του αγίου άρτου και ούτω παρεσκευάσθησαν εις το υπερ πίστεως και πατρίδος μαρτύριον…»
Κατά τη μάχη στις 17 Ιουνίου ο Απόστολος Σταύρακας με 100 Κρητικούς και Ηπειρώτες απέκρουσε τις επιθέσεις του Κεχαγιάμπεη Χατζή Καρά-Μεχμέτ που ενεργούσε με 6 κανόνια . Ενώ οι Κόντος , Ιγγλέσης , Σταύρακας , Δαλόστρος . Σφαέλος , Βαλσαμάκης , Κοντογούρης και άλλοι , κατά τον Χιώτη « έφιπποι εξελθόντες του οχυρώματος και ριπτόμενοι επι του πυρός των τούρκων , φονεύοντες και καταστρέφοντες , ’επιπτον θύματα θαυμασίου ηρωισμού » Σε παρόμοια έφοδο σκοτώθηκε και ο διοικητής του τρίτου τμήματος του Ιερού λόχου Λουκάς Βαλσαμάκης Τότε διέπρεψε και ο ζακυνθινός Σπυρίδων Δαλόστρος ο οποίος «… εννέα πληγάς λαβών , σχίσας το υποκάμισόν του και κρατών με την μία χείρα το ρέον αίμα , ανδρείως εμάχετο και πίπτων εφώναζε « είπατε εις την μητέρα μου ότι αποθνήσκω υπέρ της Πατρίδος » (15)
Από τους αμυνόμενους σχεδόν όλοι θυσιάστηκαν .Σώθηκαν μόνο λίγοι που είχαν τη δύναμη να υποχωρήσουν στον ποταμό και να τον περάσουν κολυμπώντας .
Από τους αμυνόμενους σχεδόν όλοι θυσιάστηκαν .Σώθηκαν μόνο λίγοι που είχαν τη δύναμη να υποχωρήσουν στον ποταμό και να τον περάσουν κολυμπώντας .
Από τη Βλαχία στην Πελοπόννησο , πολεμώντας
Σε διάφορες εξιστορήσεις των γεγονότων που ακολούθησαν , όπως η αντίσταση και η ανατίναξη της Μονής Σέκου από τον Γιωργάκη Ολύμπιο στις 9 Σεπτεμβρίου και η τελική παράδοση του Ιωάννη Φαρμάκη στις 23 Σεπτεμβρίου ( όπου και πάλι οι τούρκοι παρασπόνδησαν ) αναφέρονται μεταξύ των 350 μαχητών κι άλλοι Επτανή- σιοι , όμως δεν έχει εξακριβωθεί η ταυτότητα και ο αριθμός τους .
Από τα τμήματα του Υψηλάντη το μόνο που κράτησε έως το τέλος τη συνοχή του ήταν του Γιαννάκη Κολοκοτρώνη του λεγόμενου Ντασκούλια , (16) που είχε αριστεύσει στη μάχη της μονής Νοτσέτο .Καθώς το αποτελούσαν Πελοποννήσιοι και Επτανήσιοι προτίμησαν να διασχίσουν πολεμώντας την βαλκανική και να μη παραδοθούν στους αυστριακούς . Ξεκίνησαν από τη Βλαχία 275 μαχητές τα μέσα Ιουνίου και έφθασαν τελικά 100 στην Πελοπόννησο τον Αύγουστο , όπου αμέσως στάλθηκαν στην πολιορκία της Τριπολιτσάς. Ανάμεσα σε αυτούς ήταν και οι ζακυνθινοί Χρήστος Ζαχαρόπουλος ή Ζαχαριάδης και Βαπτιστής Πέττας
Τα Μνημεία
Σήμερα υπάρχουν τρία μνημεία να θυμίζουν εκείνη τη θυσία : Δύο στην Αθήνα : στο Πεδίον του Άρεως κοντά στο μνημείο του Αλέξανδρου Υψηλάντη και στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο και ένα στη Ρουμανία στο Δραγατσάνι
Όπως παραδίδει ο Χιώτης (17) τ ο 1871 ο ζακυνθινός Δ Χαριάτης μετά από περιοδεία στους τόπους των μαχών στις ηγεμονίες ήταν αυτός που έπεισε τον κεφαλλονίτη Αλέξανδρο Βουτσινά , ανεψιό των δυο θυσιασθέντων στο Σκουλένι αδελφών να δαπανήσει για την ίδρυση του πρώτου μνημείου , που αναγέρθηκε το 1873 .
Στην Επτάνησο μη ψάξετε δεν υπάρχει αντάξιο μνημείο .Αλλά θα μου πείτε πως δεν υπάρχουν ούτε οι ταφόπλακες εκείνων των Ιερολοχιτών που επέζησαν για να ταφούν τελικά σε κάποιο επτανησιακό κοιμητήριο της ελληνικής πατρίδας τους
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΤ ΕΠΙΛΟΓΗΝ
Τρικούπης Σπ., Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως τ. Α , Λονδίνο , 1853, σ. 339 . Π Χιώτης, Ιστορία του Ιονίου Κράτους από της συστάσεως αυτού μέχρις Ενώσεως ( έτη 1815-1864) τ.Α , Ζάκυνθος ,1874, σ.354 επ . Φιλήμων Ι. Δοκίμιον Ιστορικόν περί της Φιλικής Εταιρείας , Ναύπλιο 1834 , τ. Β , σ.290 επ Φιλήμων Ιωάννης , Δοκίμιον Ιστορικόν περί της Ελληνικής Επαναστάσεως , τ. Α-Β Αθήνα , 1859 . Φωτεινός Η ., Οι άθλοι της εν Βλαχία Ελληνικής Επαναστάσεως το 1821 , Αθήνα 1956 .Τσιτσέλης Η Κεφαλληνιακά Σύμμικτα Αθήνα , 1904 τ. Α , σ 105 , 125 , 294 ,409 , 429, 545, 696. Σουρής Α.Γ., «Η Κεφαλληνία και ο Αγών της Ανεξαρτησίας» Περιοδικό Ηώς τευχ 58-60 ( 1962 ) σ 111 επ . Παπαγεωργίου Στ., « Πρώτο έτος της Ελευθερίας - Από τις Παρίστριες ηγεμονίες στην Επίδαυρο » Ιστορία του Νέου Ελληνισμού 1770-2000 τ. Γ Η Ελληνική Επανάσταση , Ελληνικά Γράμματα Αθήνα 2003 σ 53-70
Δεσποτόπουλος Αλ., « Η Επανάσταση στη Μολδοβλαχία » Ιστορία του Ελληνικού Έθνους τ. ΙΒ Η Ελληνική Επανάσταση , Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα , 1975, σ. 20-68. Λουκάτος Σπ., « Κεφαλονίτες και Θιακοί , μαχητικοί πρωτοπόροι κατά την Επανάσταση στη Μολδοβλαχία» Κεφαλληνιακά Χρονικά ,τα Α , (1976) σ 51-63,
(1) de Martens G. F. (ed.), Recueil des principaux traitis de I'Europe, Gottingen
( 2.)Βλασσόπουλος Ν Σ Η Ναυτιλία των Ιονίων Νήσων 1700-1864 τóμοι 2 Αθήνα 1995 Cicanci Olga «ΟΑπόδημος Ελληνισμός των Ρουμάνικων χωρών και η εξέλιξη των σχέσεών του με την Επτάνησο κατά την περίοδο του Αγγλικού Προτεκτοράτου» Πρακτικά Συνεδρίου « Το Ιόνιο Κράτος , Κέντρου Μελετών Ιονίου , Αθήνα 1997 σ 85-91
(3) Ο Π Χιώτηςο π σ 354 εκ παραδρομής γράφει 17 Φεβρουαρίου και τον αναφέρει ως κεφαλλονίτη
(4) Ερμής Λόγιος , Παράρτημα του φύλλου αρ 7 , σ. 2 , της 1ης Απριλίου 1821
( 5) Ως εμπλεκόμενοι στις επαναστατικές ενέργειες αναφέρονται οι Ευάγγελος
Μαντζαράκης κεφαλλονίτης Φιλικός με ηγετική θέση στο Ισμαήλι και Κισνόβι , , «ο επιστατης των εξοπλισμων» στο Ισμαήλι Σπύρος Κυπαρίσσης από την Ιθάκη, και ο ιερέας στον Ι Ν του Αγίου Νικολάου στο Γαλάτσι Αβράμιος από την Ιθάκη
(6) Αλλού «ΕΚ ΤΗΣ ΣΤΑΚΤΗΣ ΜΟΥ »
(7) Ο Χιώτης Π οπ αντί για μαύρο γράφει γαλάζιο
( 8) Στη σημαία του Ρήγα υπήρχαν τρεις σταυροί πάνω από το ρόπαλο του Ηρακλή Αργότερα μετά την κάθοδό του στην Πελοπόννησο ως πληρεξούσιος του αδελφού του , ο Δημήτριος Υψηλάντης ένωσε τις δυο σημαίες σε μία προσωπική . Τοποθέτησε δηλαδή τις παραστάσεις πάνω στην τρίχρωμη
(9) Ο Χιώτης Π οπ αναφέρει ότι στο στήθος είχαν σταυρό από κόκκινες ταινίες. Άλλοι αναφέρουν τρίχρωμο εθνόσημο
.(10) Ο ένας Βουτσινάς είχε το όνομα Σπυρίδων
(11) Συνεχίστηκαν εκεί από τις 12 Ιανουαρίου έως τις 12 Μαίου 1821 οι συνεδριάσεις που είχαν αρχίσει στο Τροπάου Κατά τον Μετερνιχ «Μέσα σε έξι εβδομάδες τελειώσαμε δύο πολέμους και καταπνίξαμε δύο επαναστάσεις. ( Νεαπόλεως –Πεδεμοντίου ) Ας ελπίσουμε ότι και η τρίτη, αυτή που ξέσπασε στην Ανατολή, δεν θα έχει καλύτερη τύχη».
(12) Αργότερα στις 7 Αυγούστου 1821 οι τούρκοι παρασπόνδησαν και τον θανάτωσαν σε ενέδρα.
( 13 ) Ανδρέα Κάλβου Εις τον Ιερόν Λόχον Η Λύρα Παρίσι 1824 , σ.47-51
(14)Επιστολαί ή Τα κατά την Επανάστασιν της Ελλάδος και τα προ αυτής συμβάντα ( …..)υπό Παναγιώτου Καλέβρα Ιερολοχίτου , Αθήνα 1856
(15) Ο Ι Ρίζος ο π . που τον αναφέρει ως Δαγλιόστρον διασώζει «…πληγωμένος εις το στήθος , σκίζει το υποκάμισον του φράττει με αυτό την πληγήν και μάχεται φυλαττων την τάξιν του με την προτεραίαν προθυμίαν ..» Ο Λ Χ Ζώης στο Λεξικόν Ιστορικόν και Λαογραφικόν Ζακύνθου , Αθήνα 1963 , σ. 144 αναφέρει και τον « Παπαγεώργιον Δαλόστρον ο οποίος …συμμετέσχε της αμύνης του Γαλαζίου , κατά τον Μάιον 1821 , κατά την επίθεσιν του Γιουσούφ πασσά Βερκόρτσαλη »
(16) Πρώτος εξάδελφος του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη
(16) Πρώτος εξάδελφος του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη
(17) Χιώτης Π., οπ σ 354
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου